นกดีต้องเลือกกิ่งไม้เกาะ

ในนวนิยายเรื่อง "สามก๊ก"  ในขณะที่ "เล่าปี่" และ "เตียวหุย" ไปลอบปล้นค่าย "โจโฉ"   "เล่าปี่" จึงมอบให้ "กวนอู" ดูแลครอบครัวของตน  แต่การปล้นค่าย "โจโฉ" ครั้งนั้นกระทำการไม่สำเร็จจึงถูกตีแตกพ่าย "เล่าปี่" ต้องหนีออกมาพึ่ง "อ้วนเสี้ยว"  และต่อมา "กวนอู" ได้ถูก "โจโฉ" จับได้ เนื่องจากเป็นห่วงและเกรงว่าครอบครัวของ "เล่าปี่" จะได้รับอันตราย จึงไม่ยอมหนีทิ้งไป  ซึ่ง "โจโฉ" ได้เกลี้ยกล่อมให้ "กวนอู" อยู่ด้วย  เนื่องจากชมชอบความกล้าหาญ ความเก่งกาจ ความซื่อสัตย์ และความกตัญญูของ "กวนอู"

เล่าปี่

"กวนอู" ได้ตอบตกลง แต่มีเงื่อนไขสามประการ ประการแรกตนจะรับใช้จักรพรรดิ์มิใช่ "โจโฉ"          อีกประการหนึ่งจะรับใช้พี่สะใภ้ทั้งสองเองห้ามมิให้ใครมายุ่งเกี่ยว และประการสุดท้ายหากทราบว่า "เล่าปี่" อยู่ ณ ที่แห่งใดจะต้องอนุญาตให้ตนและพี่สะใภ้ไปหาในทันที ซึ่ง "โจโฉ" ยอมตอบตกลงตามเงื่อนไข

กวนอู

นับตั้งแต่ "กวนอู" อยู่กับ "โจโฉ"  ได้รับการเอาใจมิได้ขาด ทุกสามวันจัดงานเลี้ยงให้ทีหนึ่ง แต่ "กวนอู" มิได้มีใจอยู่กับ "โจโฉ" วันๆก็เฝ้าแต่คิดถึง และสดับตรับฟังข่าวของ "เล่าปี่" จนกระทั่ง "โจโฉ" ได้มอบม้า"เซ็กเธาว์" ให้เพื่อเอาใจ   "กวนอู" ดีใจมากคิดในใจว่าหากได้ข่าวของ "เล่าปี่" ก็จะใช้ม้า "เซ็กเธาว์" เดินทางไปหา "เล่าปี่" ได้เร็วขึ้น  ต่อมาเมื่อ "กวนอู" ได้ข่าวของ "เล่าปี่" จึงได้พาพี่สะใภ้ทั้งสองเดินทางไปหา "เล่าปี่" ทันที   ซึ่ง "โจโฉ" เสียดาย "กวนอู" ยิ่งนัก  มิอาจทัดทานได้ เนื่องจากได้ให้คำมั่นสัญญาไว้แล้ว

กวนอูและม้าเซ็กเธาว์

เมื่อได้พบกัน  "กวนอู" ดีใจมาก แต่ในใจของ "เล่าปี่" ยังเคลือบแคลงสังสัยในตัวของ "กวนอู" จึงได้ถามเพื่อสร้างความมั่นใจที่มีต่อ "กวนอู" ไปว่า เหตุใดจึงเลือกกลับมาอยู่กับตน ทำไม่ไปสวามิภักดิ์กับ "โจโฉ" ซึ่งเป็นผู้มีตำแหน่งถึงอัครเสนาบดีและมีอำนาจเหนือบัลลังก์  หาก "กวนอู" ไปอยู่ด้วยก็จะต้องมียศตำแหน่งที่สำคัญ และมีสุขเสพไม่มีวันสิ้นอย่างแน่นอน  ซึ่ง "กวนอู" ได้ตอบ "เล่าปี่" ว่า "โจโฉ" นั้น ถึงแม้จะชมชอบคนเก่งคนดี และมีความเชี่ยวชาญในตำราพิชัยสงครามก็จริง แต่ "โจโฉ" เป็นบุคคลที่มีเล่ห์เหลี่ยมเจ้าเล่ห์เพทุบาย    ไม่ไว้ใจใคร  โหดเหี้ยม  จัดว่าไม่ใช่คนดี ไม่สมควรอยู่ด้วย

โจโฉ

"นกดีต้องเลือกกิ่งไม้เกาะ"  เป็นคำกล่าวของ "กวนอู" เพื่อสร้างความมั่นใจให้กับ "เล่าปี่" ซึ่งคำกล่าวนี้ ก็เคยได้กล่าวกับ "เล่าปี่" มาแล้วในคราวที่สาบานเป็นพี่น้องกัน  ซึ่งความหมายของคำๆนี้ มีความหมายว่าหากใครก็ตามที่ยอมตนเพื่อรับใช้คนที่เรารู้อยู่แล้วว่าไม่มีคุณธรรม  ประพฤติชั่ว  เป็นคนไม่ดี ถึงแม้จะมีพฤติกรรมภายนอกที่ดูเหมือนว่ากระทำความดี  แต่สำหรับบุคคลประเภทนี้ก็คงต้องมีสิ่งเลวร้ายแอบแฝงอยู่อย่างแน่นอน

หากผู้ใดเลือกพึ่งพาบุคคลประเภทนี้  เพื่อหวังเพียงลาภ ยศ สุข สรรเสริญ บุคคลผู้นั้นก็มิใช่คนดี เพราะการยอมตนเพื่อรับใช้บุคคลประเภทนี้ ก็เท่ากับเป็นการสนับสนุนคนชั่วให้มีพลังทำชั่วมากยิ่งขึ้น ดังนั้นนกที่ดีจะต้องเลือกโผเกาะพีึ่งพิงกิ่งไม้ที่ดี เสมือนการเลือกที่จะรับใช้หรือพึ่งพิงใครก็ต้องพิจารณาให้ดี จะได้ไม่เสียใจภายหลัง ว่าเราได้ชื่อว่าเป็นผู้สนับสนุนคนไม่ดี

ขออัญเชิญพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ทรงพระราชทานเรื่องคนดี มีใจความว่า "ในบ้านเมืองนั้นมีทั้งคนดีและคนไม่ดี  ไม่มีใครที่จะทำให้ทุกคนเป็นคนดีได้ทั้งหมด การทำให้บ้านเมืองมีความปกติสุขเรียบร้อย  มิใช่การทำให้ทุกคนเป็นคนดี หากแต่อยู่ที่การส่งเสริมความดี  ให้คนดีได้ปกครอง   บ้า่นเมือง และควบคุมคนไม่ดีไม่ให้มีอำนาจ  ไม่ให้ก่อความเดือดร้อนวุ่นวายได้"